Մամուլի հաղորդագրություն #495, 18.12.2015թ.

ՀՅՈՒՍԻՍԱՅԻՆ ԵՐԿՆՔԻ ԱՄԵՆԱԱՌԱՏ ԱՍՈՒՊԱՅԻՆ ՀՈՍՔԸ

Այս օրերին դիտվում է տարվա ամենաառատ ասուպային հոսքերից վերջինը` Գեմինիդների հոսքը: Այն դիտվում է նոյեմբերի 25-ից դեկտեմբերի 19-ին: Գեմինիդների ասուպային հոսքը հյուսիսային երկնքի ամենաառատ հոսքն է. առավելագույն փուլում երբեմն հնարավոր է դիտել ավելի քան 100 ասուպ մեկ ժամում, իսկ գիշերվա ամենահարմար ժամին` 2-ի և 3-ի միջև, ասուպների ինտենսիվությունը կհասնի 120-160-ի, ինչպես եղել է վերջին տարիներին:
Գեմինիդների ասուպային հոսքն առաջին անգամ դիտել են ուղիղ 150 տարի առաջ, 1862թ․-ին: Նրա կենտրոնը, որն աստղագիտության մեջ կոչվում է ասուպային հոսքի ռադիանտ, գտնվում է Երկվորյակներ (Gemini) համաստեղության ուղղությամբ, Կաստոր աստղի մոտ, Օրիոնի համաստեղությունից ոչ հեռու: Ասուպների արագությունները մոտ 35 կմ/վ են և նրանք սովորաբար այրվում են Երկրի մակերևույթից մոտ 38 կմ բարձրության վրա: Հետաքրքիր է, որ Գեմինիդների ասուպները ոչ թե գիսավորի, այլ Փաեթոն 3200 աստղակերպի թողած երկնաքարերն են: Այս պատճառով դրանք ավելի կարծր են և հետևաբար ասուպներն ավելի պայծառ են գիշերային երկնքում: Այս անգամ ասուպային հոսքի առավելագույն փուլը տեղի կունենա կիսալուսնի ժամանակ:

Հիշեցնենք, որ ասուպային հոսքերն առաջանում են, երբ Երկիրը` Արեգակի շուրջն իր ուղեծրով շարժվելով, հանդիպում է երկնաքարերի խմբի, և վերջիններս` թափանցելով Երկրի մթնոլորտ, այրվում են և «ընկնող աստղեր» հիշեցնող հետքեր թողնում, որոնք կարող են մինչև մի քանի վայրկյան երևալ երկնակամարի վրա:

Հայկական աստղագիտական ընկերություն